دکتر مونا فلسفی، روانشناس کودک و نوجوان، بازی‌درمانگر
این روزها انتخاب انیمیشن مناسب برای کودکان و نوجوانان دغدغه خیلی از والدین است. انیمیشن‌های امروزی با آنچه در دهه قبل می‌دیدیم از نظر مضامین و مفهوم و … تفاوت دارد و لازم است پدر و مادرها از به روز ماندن غافل نمانند و مخصوصا حواسشان به آنچه فرزندشان می‌بیند و می‌شنود، جمع باشد.
در این مطلب درباره نکات مهم در انتخاب انیمیشن و یکی از انیمیشن‌های پرطرفدار این روزها صحبت می‌کنیم.
آنچه که پیش از هر نکته‌ای برای انتخاب انیمیشن مناسب برای کودکان اهمیت دارد، این است که با سن کودک متناسب باشد. بعضی پدر و مادرها با دیدن لحظاتی از یک انیمیشن بدون اینکه دقیقا محتوای آن را بدانند، تصور می‌کنند تماشای آن برای کودکشان خوب است غافل از اینکه ممکن است داستان یا شوخی‌های مناسب بزرگسالان داشته باشد.
گاهی اوقات هم در یک انیمیشن مفاهیم سنگینی وجود دارد که درک آن برای بچه‌ها سخت است بنابراین بهتر است قبل از اینکه اجازه بدهیم بچه‌ها انیمیشن را تماشا کنند، خودمان آن را ببینیم و به حرف‌های رد و بدل شده بین شخصیت‌ها توجه و به آنها گوش کنیم. حداقل صحنه‌هایی از کارتون را ببینید تا مطمئن شوید مفاهیم خشن یا کلمات نامناسب ندارد.
یکی از انیمیشن‌هایی که این روزها حتی در بین بزرگسالان طرفداران زیادی دارد، «ماجراجویی در پاریس» است که به صورت سریالی ساخته شده و داستانی ابرقهرمانی است. نقش‌های اصلی، دختر و پسری نوجوان به نام‌های «مرینت» و «آدریان» هستند که می‌توانند در شرایطی که به کمک آنها نیاز است، به دختر کفشدوزکی و پسر گربه‌ای تغییر شکل بدهند این در حالی است که دیگران، حتی پدر و مادرشان، از هویت ابرقهرمانی‌شان خبر ندارند.
بیشتر بخوانید : انیمیشن Encanto-2021
به‌دلیل سادگی سیر داستان، احتمالا برای کودکان و خردسالان جذاب‌تر است، اما مخاطب اصلی این انیمیشن باید نوجوان‌ها باشند. البته برای کودکان دبستانی، ترسیم آینده‌شان در نوجوانی است؛ آینده‌ای در قالب یک دختر یا پسر فعال، قوی، مبارز و قدرتمند.
این انیمیشن نکات مثبت فراوانی دارد و مزایا و چگونگی کارگروهی، حسادت نکردن، ناراحت نکردن دیگران، با ملاحظه رفتار کردن و … را به بچه‌ها نشان می‌دهد اما تماشای آن میتواند آثار منفی بر روان بچه‌ها هم داشته باشد.
مثلا دو شخصیت اصلی؛ یعنی «دختر کفشدوزکی» و «گربه سیاه»، به ابرقهرمان‌های محبوب خیلی از بچه‌ها تبدیل شده‌اند در حالی که ایده‌آل‌سازی از ظاهر ابرقهرمان‌ها میتواند روی اعتماد به نفس آنها تاثیر منفی بگذارد.
هر دوی این شخصیت‌ها اندام متناسبی دارند و زیبا هستند و چون نوجوان با شخصیت‌های داستان همانندسازی می‌‌کند، میتواند باعث بشود که فرزند شما (به ویژه در آستانه نوجوانی) در ذهنش مقایسه‌های زیادی بین بدن خودش و بدن این قهرمان‌ها انجام دهد و دوست داشته باشد اندام ایده‌آل مانند آنها داشته باشد و اگر نتواند مثل آنها باشد، روی اعتماد به نفسش تاثیر می‌گذارد. یادتان باشد خیلی وقت‌ها نوجوان تصور می‌‌کند الگوی واقعی یعنی شخصیت‌های داستان و آنها را معیار زیبایی می‌‌داند.
از طرفی، نبرد بین خیر و شر و اتفاق‌هایی که در شهر پاریس و نیویورک میافتد و صحنه‌های مبارزه، ممکن است برای مخاطب حساس مثل کودکانی که زمینه اضطراب و ترس دارند، ترسناک باشد.
از طرفی، علاقه‌مندی مرینت به آدریان و راه‌های ابراز علاقه‌اش که در زندگی واقعی اتفاق میافتد هم از دیگر نکات قابل توجه است. با توجه به آنچه گفته شد، توصیه می‌‌کنم کودکان را در تماشای این انیمیشن همراهی کنید و در حین تماشا و بعد از آن، درباره نکات خاص داستان صحبت کنید و از او بپرسید: «به نظرت این انیمیشن چقدر به زندگی واقعی ما شباهت دارد؟»، «چرا این ابرقهرمان‌ها برایت جذابند؟» «از کدام ویژگی‌های آنها خوشت می‌آید؟»، «رابطه دختر کفشدوزکی و گربه سیاه وقتی لباس مخصوص می‌‌پوشند با وقتی که به حالت عادی برمی‌گردند، چه فرقی دارد؟»، «دختر کفشدوزکی و گربه سیاه چگونه شجاعت و کار گروهی‌شان را نشان می‌دهند؟»
بیشتر بخوانید : بچه‌ها «بچه» را ببینند یا نه؟
از آنجا که هر انیمیشن نکات مثبت و منفی را با هم دارد، بهتر است بعد از تماشای آن با تحلیل انیمیشن و سوال‌هایی که از او می‌پرسید، کودک را به سمت بارش فکری و نتیجه‌گیری صحیح راجع به انیمیشن هدایت کنید.
در نهایت، یادتان باشد اگر انیمیشنی با سن کودک متناسب نبود، پدر و مادرها نباید اجازه بدهند آن را تماشا کند. باید حد و مرز گذاشت و انیمیشن‌های متناسب با سن کودک را انتخاب کرد.
این دو مطلب را حتما بخوانید :
