نقش والدین در دعوای کودکان
«اون بچه است، نمي‌فهمه تو بزرگتری»، «تو كوچيك‌تري باید خجالت بكشی»…
حتما بارها هنگام دعوای بین بچه‌ها و مخصوصا خواهر و برادرها چنین جمله‌هایی را شنیده‌اید و شاید آنها را به زبان آورده باشید اما یادتان باشد این جمله‌ها نه تنها هیچ تاثیر مثبتی ندارند، باعث فاصله افتادن بین شما و بچه‌ها و به وجود آمدن احساس تنفر بین آنها می‌شود، اما وقتی کودکان با هم جدال و کشمش می‌کنند اصلا باید مداخله کنیم؟ چه باید کرد؟
بهتر است در همه دعواها دخالت نکنید اما برای اینکه این جدال‌ها مدام تکرار نشود، بچه‌ها آسیب نبینند و بتوانند از آنها درس بگیرند، گاهی مداخله لازم است؛ مثلا وقتی خطر آسیب جسمانی وجود دارد، خشونت کلامی از فحش‌های رایج بین خواهر برادرها فراتر برود و به تحقیر، بی ارزش کردن و حمله به هویت طرف مقابل بینجامد، وقتی که دعواها هر روز به یک شکل تکرار و یکی از بچه ها همیشه مغلوب می‌شود و کتک می‌خورد. البته معمولا کودکان تا ۸-۷ سالگی به حمایت نیاز دارند و در مواقعی که کودک توان اتمام دعوا را ندارد، والدین می‌توانند مداخله و از کودک خود حمایت کنند.
هنگام مداخله فراموش نکنید آنچه کودک در ارتباط با خواهر و برادرش یاد می‌گیرد، در آینده، خارج از چارچوب خانواده، به کارش خواهد آمد.
بیشتر بخوانید : آزار جنسی کودکان
چگونه در دعوای کودکان مداخله کنیم؟
– اول، کودکی که مورد تهاجم خواهر یا برادر خود قرار گرفته، از صحنه دور کنید.
– با هر دو طرف دعوا عادلانه و یکسان رفتار کنید؛ نقش والدین جانب‌گیری و تعیین مجازات متفاوت درست نیست.
– دنبال شروع‌کننده دعوا و علت دقیق آن نباشید. دعوای خواهر و برادر ممکن است با دلایل بسیار پیش پا افتاده شروع شود.
– طوری رفتار کنید که میل به برد و باخت در دعوای بچه‌ها از بین برود و تقویت نشود.
– هرگز قضاوت نکنید. گفتن جمله «تو مقصری» روابط میان فرزندان را خراب‌تر می‌کند.
– تا جایی که امکان دارد بگذاریم فرزندان اختلافات خود را خاتمه دهند چون ممکن است بچه‌ها فکر کنند تا پدر و مادرشان در هر مساله‌ای وارد نشوند، مشکل حل نمی‌شود.
– سر بچه‌ها فریاد نکشید چون با این کار وقت و انرژی بسیاری از دست می‌دهید و به فرزندانتان یاد می‌دهید هنگام عصبانیت باید فریاد بزنند.
– پند و اندرز ندهید تا بچه بزرگتر و عاقل‌تر مجبور به تسلیم شود. این رفتار باعث می‌شود در زندگی واقعی‌‌اش هم همیشه در برابر خواسته‌های منطقی و غیرمنطقی دیگران تسلیم شود. ازطرفی، فرزند کوچک همیشه حق را به جانب خود بداند و چون حمایت والدین را می‌بیند، شروع‌کننده و تشدیدکننده درگیری‌ها شود.
– خشم کودک را درک کنید چون اگر حس کند نقش والدین میانجی حرف او را نمی‌فهمد و به علت عصبانیتش اهمیت نمی‌دهد، میانجی‌گری‌تان بی‌فایده است. بچه همچنان کینه برادر یا خواهرش را در دل نگه می‌دارد و منتظر می‌ماند تا در یک فرصت مناسب تلافی کند.
– بیان خاطرات دعواهای دوران کودکی خود با خواهران و برادرانتان، باعث می‌شود بچه‌ها بفهمند مشکلات خودشان هم معمولی و قابل‌حل است.
– بچه‌ها را برای تقسیم کردن هر چیزی تحت فشار نگذارید. بچه‌ها باید وسایل مختص به خود را داشته باشند و بدانند باید به حریم خصوصی و اموال شخصی هم احترام بگذارند.
– اگر وقتی بچه‌ها با هم کنار می‌آیند آنها را تشویق کنید، کمک بسیار زیادی به ایجاد رفتارهای مثبت در آنها خواهد داشت. رمز کار این است که جر و بحث‌هایشان را نادیده بگیرید و وقتی درست رفتار می‌کنند، به آنها توجه کنید.
– به بچه‌ها راه‌هایی آموزش دهید که با آرامش و همکاری برای مشکلاتشان راه‌حل پیدا کنند.
بیشتر بخوانید : چگونه فرزندی شجاع بار بیاوریم؟
به کلمات کلیدی همیشه و هرگز توجه کنید
آیا این کلمات را زیاد به کار می‌برند؟ از خودتان بپرسید آیا در صحبت بچه‌ها حقیقتی وجود دارد یا خیر؟ نکند در طرفداری از یکی از بچه‌ها، ناعادلانه رفتار کرده باشید؟ آیا واقعاً یکی از آنها را بیش از حد مقصر می‌دانید؟
– گاهی دعوای کودکان بالا می‌گیرد و یکی از آنها نمی‌تواند از خودش دفاع کند. در این مواقع واکنش نشان دهید و مداخله کنید. بهترین روش برای اتمام دعوا در این موقعیت صحبت با کودکی است که دیگری را کتک زده است. گفتن جملاتی مانند «اگر دست از کار زشتت بر نداری، با من طرفی» به فرزندمان دلگرمی می‌دهد و باعث می‌شود اعتماد به نفس او بالاتر برود و در دعواهای بعدی، مقاوم‌تر باشد.
– فراموش نکنید اگر محیط خانواده آرام و بی‌تنش و روابط پدر و مادر با محبّت و صمیمیت باشد، در تربیت فرزندان با همسرتان توافق نظر داشته باشید و تبعیضی بین بچه‌ها نباشد، کمتر با هم دعوا می‌کنند.
